بیماری آلزایمر نوعی اختلال عملکرد مغزی است که باعث تحلیل رفتن تدریجی توانایی‌های ذهنی شخص می‌شود. بارزترین تظاهر آن اختلال حافظه است که به تدریج ایجاد شده و پیشرفت می‌کند.

در ابتدا اختلال حافظه به وقایع و آموخته‌های اخیر محدود می‌شود ولی کم‌کم خاطرات قدیمی هم آسیب می‌بیند. بیمار پاسخ سؤالی را که چند لحظه قبل پرسیده‌ است فراموش می‌کند و مجدداً همان سؤال را می‌پرسد، وسایلش را گم می‌کند و نمی‌داند کجا گذاشته ‌است. در خرید و پرداخت پول دچار مشکل می‌شود و نمی‌تواند حساب دارایی‌اش را نگه دارد. به تدریج در شناخت دوستان و آشنایان و نام بردن اسامی آنها نیز دچارمشکل می‌شود. کم‌کم مشکل مسیریابی آشکار شده و اگر تنها از منزل بیرون برود ممکن است راه خود را گم کند. در موارد شدیدتر حتی در تشخیص اتاق خواب، آشپزخانه، دستشویی و حمام در منزل خودش هم مشکل پیدا می‌کند. بروز اختلال در حافظه و روند تفکر سبب آسیب عملکردهای اجتماعی و شخصی بیمار شده و در نتیجه ممکن است سبب افسردگی، عصبانیت و پرخاشگری شود.

آلزایمر شایع ترین اختلال شناختی در سراسر جهان است و تا کنون میلیون‌ها نفر را مبتلا کرده است. انتظار می‌رود که گسترش آتی آن بیشتر در کشورهای با درآمد متوسط و پایین باشد. پس این موضوع حیاتی است که ما برای حفاظت از مردم در مقابل این بیماری ویرانگر، پژوهش‌های گسترده انجام داده و بر اساس آن راهکارهای مناسبی را در مقیاس جهانی ارائه دهیم و برای کاهش موارد ابتلا به این بیماری، عوامل افزاینده و کاهنده احتمال بروز آن را بشناسیم. فاکتورهای خطر بیماری آلزایمر عبارتند از: افزایش سن، سابقه خانوادگی و ژنتیک، یائسگی، ضربات مکرر به سر، بیماری قلبی عروقی، بی تحرکی، استعمال دخانیات، فشارخون بالا، کلسترول بالا، دیابت وعدم مصرف میوه‌ها وسبزی‌ها. از طرف دیگر فعالیت‌های ذهنی مانند مطالعه، بازی‌ها و تعاملات اجتماعی مداوم و داشتن شغلی انگیزه‌بخش ، ریسک این بیماری را کاهش می‌دهند.

در همین راستا پژوهش‌های پزشکی در زمینه مزایای شیر مادر به‌طور فزاینده‌ای این موضوع را روشن می‌کند که تغذیه با شیر مادر در درازمدت برای سلامت مادر و شیرخوار مفید است. یک پژوهش جدید ثابت کرده است که در مادرانی که شیر می‌دهند احتمال ابتلا به آلزایمر در سنین سالمندی کاهش پیدا می‌کند. دانشمندان قبلاً به این موضوع پی برده بودند که شیر دادن طولانی‌مدت، ریسک ابتلای مادر به برخی بیماری‌ها را کاهش می‌دهد اما در مورد اثر آن بر ریسک آلزایمر بررسی صورت نگرفته بود.

محققین پژوهشی را بر اساس اطلاعات گردآوری شده از یک گروه 81 نفری زنان انجام داده و اظهار داشتند که ارتباط بین شیردادن و آلزایمر استوار و قابل توجه است و حتی در خانم‌هایی که سابقه خانوادگی آلزایمر را داشته اند، شیر دادن میزان شیوع آن را کاهش می‌دهد. این یافته‌ها می‌تواند علت مستعد بودن برخی افراد به ابتلا را مشخص کرده و راه‌های جدیدی برای مبارزه جهانی با همه‌گیری آلزایمر پیش پای ما بگذارد. 81 خانمی که در مطالعه شرکت داشتند بین 70 تا 100 ساله بودند و در مصاحبه‌های انجام شده مشخص شد که نه تنها شیردادن میزان ابتلا به بیماری آلزایمر را کاهش می‌دهد، بلکه طولانی‌تر بودن مدت شیردهی، این اثر را تقویت می‌کند.

در مجموع می‌توان گفت حاملگی به طور طبیعی تحولاتی در بدن مادر ایجاد می‌کند که شیر دادن باعث تعدیل و جبران آنها در مسیری مطلوب می‌شود. خانم‌هایی که خود را از نعمت شیر دادن محروم می‌کنند با نیمه‌کاره رها کردن این روند، بدن خود را در معرض خطر برخی آسیب‌ها قرار می‌دهند.